སྤྱིར་སྐད་ཡིག་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་འཇུག་པའི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། མི་རིགས་གཞན་དང་འབྲེལ་ལམ། ཉམས་མྱོང་བརྗེ་རེས། གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་སྐབས་མི་རིགས་གཞན་པའི་སྐད་ཡིག་མ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་པའི་རྒྱུད་ལམ་གཞན་མེད་ཅིང་། ལྷག་དོན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ཕྱི་རྒྱལ་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭའི་ནང་ནས་ཨིན་ཇིའི་སྐད་ཡིག་ནི་འཛམ་གླིང་གི་སྤྱི་སྐད་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིིའི་ནང་བེད་སྤྱོད་ཆེ་བའི་སྐད་ཡིག་ཧྤ་རན་སིའི་སྐད་དང་། རྒྱ་སྐད། འཇར་མན་སྐད། སི་པན་སྐད་སོགས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོར་ཉིན་རེའི་འཚོ་གནས་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཆགས་ཡོད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནས་བཟུང་བོད་མི་ཆེས་མང་པོ་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་གཞན་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་་འགྲོ་སྐབས་གོང་གསལ་གྱི་སྐད་ཡིག་འདི་དག་མ་ཤེས་ན་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་ཁྲིད་ནི་ང་ཚོ་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སྦྱོང་སྤྱོད་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་དགོས་པ་ནི་ང་ཚོའི་འོས་འགན་ཡིན།

ད་བར་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭར་འཛུལ་ཞུགས་གནང་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༢༤༥༨ བྱུང་ཡོད་པ་རྣམས་མང་ཆེ་བ་དང་པོ་ཕྱི་རྒྱལ་སྐད་ཡིག་གི་གསལ་བྱེད་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་མཁན་ཤ་སྟག་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ང་ཚོའི་སློབ་ཕྲུག་ཕལ་ཆེ་བ་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བ་གང་ཞིག་ལ། བཙན་བྱོལ་ནང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པར་ལོ་ཚད་སོགས་བརྒལ་ཏེ་སློབ་གྲྭར་འགྲོ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མ་རག་མཁན་དང་། དགོན་པ་ཁག་ནས་ཐོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་སོགས་རེད། དེ་དག་མི་རིགས་འདྲ་མིན་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སླེབས་སྐབས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྐད་ཡིག་མི་ཤེས་པས་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་ལ་ཐད་ཀར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན་ཐོག་མར་གསལ་བྱེད་མི་ཤེས་མཁན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོས་ཟླ་ཤས་རྗེས་ཟ་སྐད་འཐུང་སྐད་ཤེས་པ་ཆགས་ཏེ་སོ་སོའི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ནང་གི་གལ་ཆེའི་དཀའ་ངལ་ཁག་ཅིག་སེལ་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་འདུག དེ་ནས་ལོ་གཉིས་གསུམ་མུ་མཐུད་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་དུས་སོ་སོ་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་ཐུབ་པར་མ་ཟད་མི་གཞན་དང་མཉམ་དུ་ཉམས་མྱོང་བརྗེ་རེས་དང་འབྲེལ་ལམ་གནང་ཐུབ་པ་ཆགས་ཀྱི་འདུག ཁག་ཅིག་སྐད་སྒྱུར་དང་ཡིག་སྒྱུར་ཡང་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ་ལས་ཀ་བྱེད་མུས་ཡིན། ཨིན་སྐད་ལྟ་བུ་གོ་བརྡ་འཕྲོད་ངེས་ཆགས་ཡོང་དུས་ལས་ཀ་སོགས་རག་པར་གོ་སྐབས་མང་བ་ཡོད་པ་བརྗོད་མ་དགོས་པ་དང་།

ང་ཚོའི་ཀམ་པུ་ཊར་འཛིན་གྲྭ་ནི་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་སྐབས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་འདི་བརྡ་འཕྲིན་དུས་རབས་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོ་དུས་རབས་ཀྱི་རྗེས་ཟིན་པ་ཞིག་འགྲོ་དགོས་ན་ཀམ་པུ་ཊར་གྱི་སློབ་ཚན་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་ལས་ཀའི་གོ་སྐབས་དང་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཀམ་པུ་ཊར་སློབ་སྦྱོང་ནི་དགོས་མཁོ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐབས་དེར་ཀམ་པུ་ཊར་འགའ་ཤས་ལས་མེད་ཀྱང་། དེ་དག་དོན་དང་ལྡན་པའི་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་སྣང་ཅན་མང་པོར་ཉིན་ལྟར་སློབ་ཚན་འཁྲིད་ཀྱི་ཡོད།

མིའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བར་མཁས་དབང་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་གསུང་བཤད་ནི་ཆེས་དགོས་མཁོ་ཆེ་ཞིང་མེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ང་ཚོས་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་མཁས་དབང་དང་། ཤེས་ལྡན་པ། འབྲེལ་ཡོད་ཁྱད་ལས་པ་སོགས་གདན་ཞུས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་དང་ཟབ་སྦྱོང་སོགས་གོ་སྒྲིག་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་ཡང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་དགེ་སློབ་དང་ཁྱད་ལས་པ། ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོར་ཆ་མཚོན་ན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྐོར་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་དང་། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་གནས་བབས། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་དང་རིག་གཞུང་སྐོར། གཙོ་བོ་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་གནང་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་ཁག་དང་། ཁྱད་ལས་པའི་ཚོ་ཁག་མི་འདྲ་བ་མང་པོར་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་སྐོར་བརྗོད་གཞི་སྣ་མང་གི་ཐོག་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་གསུང་བཤད་ལོ་ལྟར་ཐེངས་གཉིས་ནས་གསུམ་བར་དང་། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དགེ་བཤེས་ལྷག་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་ལོ་ལྟར་གསུང་བཤད་ཐེངས་ཁ་ཤས་གནང་གི་ཡོད། དེ་མིན་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་འབུམ་རམས་པ་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་གནང་མཁན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་ཐེངས་གཅིག་གསུང་བཤད་གནང་བ་དང་།

བསྐུ་མཉེའི་སྦྱོར་བརྡར་འཛིན་གྲྭ་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཐོག་མར་ཚོགས་པའི་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་ཆེད་ལས་བྱེད་ཚོར་སྦྱོང་བརྡར་གྱིས། ཚོགས་པ་འདིའི་གནས་སྟངས་སྐྱོ་བའི་སྐབས་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་སྐོར་བ་ཚོར་བསྐུ་མཉེ་བཏང་བ་བརྒྱུད་ཚོགས་པའི་ཉིན་རེའི་འགྲོ་སོང་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད། དེ་རྗེས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལས་མེད་དཀའ་ངལ་ཡོད་པར་བརྟེན། ཕྱི་རྒྱལ་བ་བསྐུ་མཉེའི་སྐོར་ལ་ཁྱད་ལས་པ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་བསྐུ་མཉེའི་སྦྱོང་བརྡར་ཐེངས་ ༡༦ གོ་སྒྲིག་གིས་བོད་རིགས་ལས་མེད་དང་ལས་རིགས་འདིར་ཐུགས་འདོད་ཡོད་མཁན་མི་གྲངས་ ༡༦༩ ལ་བསྐུ་མཉེའི་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་དེ། བོད་རིགས་ལས་མེད་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཟླ་ ༩ པར་ཨ་རི་ཁོ་ལ་ར་ཌོ་བྷོ་ཌར་མཐོ་སློབ་ཀྱི་བསྐུ་མཉེའི་སྡེ་ཚན་གྱི་ (Boulder College of…

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་པར་ལེན་སྒྱུ་རྩལ་སྦྱོང་བརྡར་ཟབ་སྦྱོང་ཐེངས་བཞི་ཙམ་གོ་སྒྲིག་བྱས་པ་བརྒྱུད་མི་གྲངས་ ༤༠ ཙམ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཤིང་། ཟབ་ཁྲིད་གནང་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་པར་ལེན་ཁྱད་ལས་པ་ཡིན་ལ། ཟབ་སྦྱོང་གི་དུས་ཡུན་ཟླ་བ་གཅིག་ནས་གཉིས་བར་དང་། ཟབ་སྦྱོང་ཚར་རྗེས་ཁོ་ཚོས་བླངས་པའི་དཔར་རིས་འགྲེམས་སྟོན་དང་ལག་འཁྱེར་སོགས་སྤྲད། པར་རིས་དེ་དག་ནི་རིག་གཞུང་དང་མི་རིགས་སྣ་མང་འདྲེས་པའི་ཡུལ་སྐོར་བ་གཙོས། མི་སྒེར་གྱི་མི་ཚེའི་འཚོ་བ། དྷ་སའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་སྤྱི་ཚོགས་སོགས་ཚུད་ཡོད་ཅིང་། པར་ཁག་ཅིག་སློབ་ཕྲུག་སོ་སོས་དྲ་ཚིགས་བཟོས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་པར་རྒྱག་སྒྱུ་རྩལ་སྐོར་འཛམ་གླིང་ལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཡོང་ཐབས་བྱས་ཡོད་།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ནས་བཟུང་ཐེངས་གསུམ་ཙམ་ཕྲུ་གུའི་རིག་རྩལ་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་ལས་རིགས་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཆེད་བཟོ་རིགས་འདྲ་མིན་གསར་བཟོའི་ཟབ་སྦྱོང་གོ་སྒྲིག་དང་། དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭའི་སློབ་མ་གྲངས་ ༡༠༠ ལྷག་ཙམ་ལ་ང་ཚོས་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་རིག་རྩལ་སྦྱོང་བརྡར་སྤྲད་ཡོད། རིག་རྩལ་འདིའི་རིགས་ཕྲུ་གུའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་ནུས་པ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོད། བཟོ་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ཁག་ནི་ཨ་རིའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གིས་ཞལ་འདེབས་སྤྲད་པ་དང་། ཕྲུ་གུའི་བཟོ་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ཁག་དུས་ནས་དུས་སུ་དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭར་རོགས་རམ་བྱེད་མུས་ཡིན་པ་རེད།

རྩ་རླུང་ལུས་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་འདི་དེ་སང་འཛམ་གླིང་གང་སར་དར་ཁྱབ་ཀྱིས་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལོར་ཚོགས་པ་འདི་གསར་འཛུགས་གནང་མཁན་དང་འགན་འཛིན་གཅིག་ལྕོག་བྱམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་རླུང་ལུས་སྦྱོང་གི་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་སར་ཆེད་གཏོང་གིས་དགེ་རྒན་སྦྱོང་བརྡར་ཐོན་ཞིང་།

ལྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་བཟུང་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་ས་གནས་ཡུལ་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ལ་འཐུང་ཆུ་གཙང་བཟོའི་ཆུ་ཚགས་འཕྲུལ་ཆས (Reverse-osmosis) མཁོ་སྤྲོད་ཀྱིས་རོགས་རམ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ལས་གཞི་འདིའི་གཞི་རྩའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་དང་། ལྷག་པར་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་རྒྱས་དང་བདེ་ཐང་ངང་འཚར་ལོངས་ཚད་ལྡན་ཡོང་བ། མི་མང་གིས་རིན་མེད་འཐུང་ཆུ་གཙང་མ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཐུབ་པར་བཟོ་རྒྱུ།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦ ཉིན་ཏེ་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་དང་སྟབས་བསྟུན་ལྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་ཚོགས་པས་༼སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཐབ་༽འདི་གསར་དུ་སྒོ་ཕྱེས་ཤིང་། དེ་ཡང་སྤྱི་ཐབ་འདི་འདྲ་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱེད་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡོད།དང་པོ། ང་ཚོ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་གནས་བབས་འོག་ཟས་གོས་སོགས་དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་པས་ཉམ་ཐག་མི་མང་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཆེད་དང༌། གཉིས་པ། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ནད་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ཟས་བཅུད་མི་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པས། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཆེད་སྤྱི་ཐབ་འདི་སྒོ་ཕྱེས་པ་ཡིན། ལྷའི་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཐབ་ནས་རོགས་རམ་དགོས་ངེས་ཅན་གྱི་མི་གྲངས་ ༥༠ ནས་ ༦༠ བར་ལ་བདུན་རེའི་གཟའ་སྤེན་པ་དང་ཉི་མ་ཕུད། ཉིན་ལྟར་གུང་ཚིགས་འབུལ་བཞིན་པ་ལྟར། ང་ཚོས་ཉིན་ལྟར་ཟས་བཅུད་ལྡན་པའི་ཞལ་ལག་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་གྱི་ཡོད། སྤྱི་ཐབ་སྒོ་ཕྱེས་པ་ནས་བཟུང་ད་ལྟའི་བར་ཞལ་ལག་མཆོད་མཁན་ཁྱོན་མི་གྲངས་…