༄༅།། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་བཙན་བཟུང་བྱས་རྗེས། བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་༸སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་བླ་སྤྲུལ་དང་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་སོགས་སེར་སྐྱ་མི་མང་འབུམ་ལ་ཉེ་བ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་དགོས་ཐུག་ཡོད་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་ལ་འབྱོར་རྗེས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་ལམ་སྟོན་འོག་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་བསྐྱར་དུ་གསར་འཛུགས་དང་འབྲེལ།

བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ལྷ་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་མཚོན་ན་གཟེངས་རྟགས་གང་མང་ཐོབ་པའི་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཁེ་མེད་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་ཚོགས་པ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་པ་འདི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོར་ཐོག་མར་ཨ་རིའི་མངའ་སྡེ་ལུའུ་སི་ཡ་ན་ནས་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ལུའུ་སི་ཡ་ན་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ཚོགས་པ་ (Louisiana Himalaya Association) ཞེས་མིང་བཏགས་ཡོད། LHA ལྷ་ཞེས་པའི་ཚོགས་པའི་མིང་ཡང་གོང་གསལ་ཚོགས་པའི་མིང་གི་བསྡུས་ཚིག་ཡིན་པས་ཚོགས་པ་འདིའི་མིང་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞིང་། ཕྱིས་སུ་བོད་ཡིག་ནང་“ལྷ་”ཞེས་པ་འདི་རང་གི་མིང་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་ཡོད།

ང་ཚོས་མུ་མཐུད་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ། ལས་འཆར་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལོ་རེ་བཞིན་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་འཆར་གཞི་བསྒྲིགས་ཏེ་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་བཟུང་ཚོགས་པ་འདིའི་ལས་གཞི་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་བཏང་སྟེ་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན། ང་ཚོའི་དགོས་དམིགས་དང་མཐུན་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་གཙོ་བོ་ཁག་སྟེ་རྩ་ཆེའི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ལེགས་བྱང་དར་སྤེལ། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ། ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ། བོད་དོན་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པ། དྭང་བླངས་ཞབས་ཞུའི་གོ་སྐབས། རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་སོགས་གལ་ཆེའི་ལས་གཞི་ཁག་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

ཚོགས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་། གཞན་ཕན་ཆེད་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་། ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ལས་དོན་སྣ་མང་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དང་ས་གནས་རྒྱ་གར་མི་མང་ལའང་དེ་མཚུངས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབས་དང་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད།

ཉིན་ལྟར་ང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་དང་ཤེས་ཡོན་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་རྣམ་གྲངས་ ༢༠ ཙམ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དེའི་ཕན་ནུས་དང་གྲུབ་འབྲས། དེ་བཞིན་ཡར་རྒྱས་ཇི་ལྟར་གཏོང་དགོས་མིན་སྐོར་ཤེས་རྟོག་གསལ་པོ་ཡོང་བར་དུས་ནས་དུས་སུ་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ད་ཕན་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭའིི་སློབ་མ་ཚོར་དཔྱད་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ་དང་། འཐུང་ཆུ་གཙང་བཟོའི་ལས་གཞིར་དཔྱད་ཞིབ་ཐེེངས་གཉིས། སྤྱི་ཐབ་ཀྱི་ལས་གཞིར་དཔྱད་ཞིབ་ཐེངས་གསུམ། ཁོར་ཡུར་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ལས་འགུལ་སྐོར་དཔྱད་ཞིབ་ཐེངས་གཅིག དྭང་བླངས་བ་ཚང་མར་མི་རེ་ངོ་རེར་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་ལེན་དང་དཔྱད་ཞིབ། རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་གནང་མཁན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མ་ལས་དགོངས་ཚུལ་བསྡུ་ལེན། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་གཞིའི་སྐོར་དཔྱད་ཞིབ་སོགས་བྱས་ཡོད་པར་མ་ཟད།

ཚོགས་པ་ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱས་ཏེ་དམིགས་ཡུལ་དང་འཆར་གཞི་ལྟར་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་བའི་ལས་དོན་བྱེད་པར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་མེད་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། སྤྱི་ཚོགས་དང་མི་སྒེར་ལ་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་ལས་དོན་ཆེ་ཕྲ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་རུང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱབ་རྟེན་མེད་ན་ལས་དོན་གྲུབ་འབྲས་ལྡན་ཞིང་དམིགས་ཡུལ་དང་མཐུན་པའི་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་མེད་སྟབས། འདས་པའི་མི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང་ང་ཚོའི་ཚོགས་པར་མཚོན་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་དོན་དང་ཡར་རྒྱས་ཆེད་ལས་ཞིག་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ལག་བསྟར་གྱིས་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་ཡོད། ལས་དོན་དེ་དག་ཡོངས་རྫོགས་གྲུབ་འབྲས་ལྡན་པ་བྱུང་བར་གཙོ་བོ་ནི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འགྲོ་སོང་རྒྱ་ཆེན་བཏང་བ་ལས་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཚོགས་པའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནི་རྒྱས་སྤྲོས་རྒྱུ་ངོམ་དང་། བག་མེད་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཐོག རང་འཚོ་དང་རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། དམིགས་བསལ་ལས་འཆར་ཁག་ཕུད། འཛིན་སྐྱོང་དང་རྒྱུན་གྲོན་ནི་རོགས་ཚོགས་ལ་བརྟེན་མ་དགོས་པར་ད་བར་རང་འཚོའི་ངོ་བོ་ཐོག་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་།

ཚོགས་པའི་ལས་དོན་ལོ་རེ་བཞིན་གཞི་རྒྱ་ཆེ་རུ་སོང་བ་དང་བསྟུན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་དྷ་ས་མེག་ལོར་དུ་ས་ཁང་གསར་ཉོ་བྱེད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་དང་འབྲེལ། ཁང་བདག་དང་མཉམ་དུ་གན་རྒྱ་བཞག་སྟེ་ས་ཁང་གསར་ཉོ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཆེད་དུ་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་དང་ཐབས་འཚོལ་གནང་རྗེས། ཁང་པའི་ཆེད་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་ལམ་ལྷོང་བྱུང་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཁང་པ་གསར་ཉོའི་བུ་ལོན་ཆ་ཚང་ཆད་ལྷག་མེད་པར་ཁང་བདག་ལ་སྤྲད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ད་ལྟའི་ཆར་ས་ཁང་འདིར་གཙོ་བོ་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཐབ་དང་། དེ་བཞིན་དྭང་བླངས་པ་དང་རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས་གནང་མཁན་གྱི་སློབ་ཕྲུག་ཚོ་བཞུགས་གནས། ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ས། ལས་ཤག་སོགས་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བཞིན་ཡོད།

ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན་ཚོགས་སྡེ་གཞན་དང་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་རླབས་ཆེ་བ་དང་དུས་མཚུངས། ལས་དོན་ཁག་ཚགས་ཚུད་ཚད་ལྡན་ཡོང་བར་མཐུན་རྐྱེན་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན། ད་བར་ང་ཚོས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་སྡེ་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་མང་པོ་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་བྱས་དང་བྱེད་མུས་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་དཔལ་འབྱོར་མཐུན་རྐྱེན་དང་། རིག་གཞུང་བརྗེ་རེས། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ། དྭང་བླངས་འབྲེལ་མཐུད། ཚོགས་འདུ་དང་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་གཙོས་པའི་གལ་གནད་ཆེ་བའི་ལས་འཆར་མང་པོ་ཚུད་ཡོད། མཉམ་ལས་བྱེད་བཞིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཤེས་ཡོན་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ཨ་རིའི་ཐུ་ལན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་དང་།

ཚོགས་སྡེ་སྒྲིག་འཛུགས་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ཁྲིམས་སྒྲིག་ལག་བསྟར་གྱིས་སྟངས་འཛིན་འོག་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་ཁྲིམས་མཐུན་དང་། དྲང་བདེན། འདྲ་མཉམ་བཅས་གཞི་རྩར་བཞག་སྟེ་ལས་དོན་སྒྲུབ་དགོས་པ་སྨོས་མེད་ཁར། ང་ཚོའི་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་ཡང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཕྱི་ནང་གི་ཚོགས་སྡེ་དང་མི་རིགས་འདྲ་མིན་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཅིང་། སྤྱིར་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་གཞན་ཕན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་ཡིན་པར་སོང་། ལས་རིམ་དང་ལས་གཞི་གསར་གཏོད་བྱེད་སྐབས་འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་ལ་སྤྱི་ཚོགས་རང་ལ་ཕན་བདེ་བསྐྲུན་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་དང་ཀུན་སློང་འཁྱེར་གྱི་ཡོད།